Menevişleme İşlemi

Çeliklere Uygulanan Menevişleme İşlemi
Meneviş; suverilmiş bir çeliğe iki amaçla yapılır.

Suverme sonunda soğutma ve dönüşümden ileri gelen gerginlikleri gidermek.
Çeliğin sahip olduğu martensitik yapının özlülük yaoğunluğunu ve dayanımını arttırmaktır.
Menevişleme işlemi; çeliğin alt kritik sıcaklığının altında 700°C sıcaklığa kadar tavlanıp, istenilen belirli bir sıcaklığa kadar soğutulmasıdır. Deneyler göstermiştir ki; karbonlu çelik menevişinde, tav sıcaklığının uygun seçimi sağlanırsa , gerginlikler de o oranda azalmaktadır. Çatlamaları en aza indirebilmek için meneviş işleminin, suverme işleminden hemen sonra yapılması gereklidir. Suverilmiş bir çeliği kendi kendine soğumaya bırakmak daha sonra da, menevişlemeye tabi tutmak, çatlamaların nedenidir. Bu özellik gereklikle %30’dan daha yüksek karbonlu çeliklerde açık şekilde görülür. Suverme işlemine tabi tutulmuş bir çeliğin menevişleme işlemine tabi tutulması, özel bir itina ister. Eğer parça eşit – homojen – bir şekilde tavlanmazsa, bölgesel gerilmeler olur. Bu durum çarpılmalara hatta çatlamalara neden olabileceğinden meneviş tavının çok hızlı yapılması gereklidir.

Atmosferleri içinde bir akım – sirkülasyon – olan tav ocakları bu iş için idealdir.

Çeliğin sertliği ile çekme dayanımı arasında belirli bir ilişki bulunduğundan, meneviş tavına tabi tutulan bir çelik, istenen çekme dayanımına gelinceye kadar menevişlenebilir. Menevişleme işleminin sağladığı özellikler şu şekilde özetlenebilir.

Aynı sertlikleri elde edecek şekilde su verilmiş ve menevişlenmiş çelikler, genellikle hemen hemen aynı çekme dayanımı kazanırlar.
Aynı karbon oranına ve tamamen martensitik bir yapıdaki çelikler, suverilmiş durumda aynı sertlik ve çekme dayanımı kazanırlar.
Aynı oramda karbonlu değişik alaşım elementi çelikler, değişik sertlik ve çekme dayanımı kazanırlar.